ماهيان گرمابی موجودات مفيدي هستند كه در مناطق شمالي و جنوبي كشورمان يعني مناطقي كه در كنار دريا واقع شدهاند، جزو مواد اصلي و اساسي برنامه غذايي مردم اين مناطق محسوب ميشود.
ماهي کپور داراي ارزش تغذيه اي بسيار بالايي است و اكثر مواد مغذي مفيد و ضروري براي انسان را به تنهايي داراست. ولي ويژگي مخصوص ماهي كه آن را بين ساير مواد غذايي حائز اهميت خاص ساخته است، نوع چربي موجود در آن است.
ماهي کپور و بسیاری محصولات دريايي با وجود آن كه جزو مواد غذايي حيواني هستند، ولي از نظر تركيب چربي با ساير مواد حيواني متفاوتاند. چربي موجود در مواد غذايي حيواني به طور عمده حاوي تركيباتي به نام اسيدهاي چرب اشباع شده هستند كه اين تركيبات موجب بالا بردن كلسترول و ساير چربيهاي نامطلوب خون ميشوند.
بنابراين افراط در مصرف چربيهاي حيواني، سلامت قلب و عروق را به خطر انداخته و در نهايت منجر به سكتههاي قلبي و مغزي ميشود. ولي ماهي و آبزيان با وجود آن كه از دسته مواد غذايي حيواني هستند با اين حال نوع چربي موجود در آنها مشابه مواد گياهي است و از اسيدهاي چرب اشباع نشده به نام امگا 3 در آبزيان وجود دارد كه اثرات بسيار مهميدر سلامت انسان به عهده دارد و در پيشگيري از بسياري از بيماريها و كنترل و كمك به بهبود اختلالات و عوارض مختلف نقش مهم و سازندهاي به عهده دارد.
جالب است بدانيم كه چربي موجود در بافتهاي ماهي و آبزيان تنها موجب افزايش كلسترول و ساير چربيهاي نامطلوب خون و عوارض قلبي و عروق كمك مؤثري نيز ميكند. ماهي از منابع بسيار خوب پروتئين محسوب ميشود. پروتئين موجود در ماهي کپور از نظر كميت و كيفيت قابل توجه است، بدين معني كه پروتئين موجود در ماهي به شكلي است كه به آساني در دستگاه گوارش هضم و جذب ميشود و به طور تقريبا كامل در بدن به مصرف ميرسد.
ماهي کپور يكي از منابع خوب آهن است و آهن در خونسازي و همچنين در حفظ مقاومت بدن در برابر ميكروبها نقش مهميبه عهده دارد. آهن موجود در ماهي به گونهاي است كه جذب آن در دستگاه گوارش آسان بوده و به خوبي در بدن به مصرف ميرسد. علاوه بر آن آهن موجود در ماهي، جذب آهن منابع گياهي را هم افزايش ميدهد بنابراين نقش مهميدر پيشگيري از كم خوني ناشي از فقر آهن به عهده دارد.
ماهي کپور حاوي مقدار قابل توجهي ويتامينهاي گروه “B” در تنظيم فعاليت سلول هاي عصبي و در نتيجه در سلامت سيستم عصبي و نيز در سلامت پوست تاثير دارند. همچنين بعضي از انواع ويتامينهاي گروه “B”در خون سازي نيز مؤثرند. بنابراين با مصرف ماهي ميتوانيم به سلامت اعصاب، شادابي، طراوت پوست و پيشگيري از كم خوني كمك كنيم .
ماده مغذي ديگري كه در ماهي کپور به مقدار كافي وجود دارد روي ميباشد. روي يك ماده مغذي است كه در رشد كودكان و نوجوانان و نيز در بلوغ جنسي تاثير مهميدارد،كمبود اين ماده مغذي در دوران رشد موجب كوتاهي قد و در صورت كمبود شديد باعث كوتولگي ميشود. همچنين در دوران بلوغ منجر به تاخير در بلوغ جنسي ميشود. ماهي اين ماده غذايي مفيد با دارا بودن روي به ميزان كافي ميتواند به رشد و تنظيم بلوغ جنسي كمك كند.
ماهي کپور از منابع غني فلوئور در سلامت و استحكام دندانها و در پيشگيري و پوسيدگي دندان تاثير مهميدارد،پس با مصرف ماهي ميتوانيم به سلامت و استحكام دندانهاي خود كمك كنيم فلوئور همچنين در پيشگيري از استئوپروز يا پوكي استخوان مؤثر است.
ماهي کپور دريایی هم از بهترين منابع يد به حساب ميآيد،يد يكي از مواد مغذي است كه تاثير مهميدر سلامت انسان دارد. يد در رشد اثرات قابل توجهي دارد و كمبود آن موجب اختلال در رشد و كوتاهي قد ميشود،بنابراين مصرف ماهي کپور به مقدار كافي در دوران رشد ضروري است،يد همچنين در تكامل سيستم عصبي نقش مهميدارد و چنانچه خانمها در دوران بارداري مبتلا به كمبود شديد يد باشند، كودكانشان علاوه بر اختلال در رشد جسميدچار عقب افتادگي ذهني نيز ميشوند و اين مشكل تا آخر عمر گريبانگير آنان خواهد شد. همچنين كمبود يد در شير مادر ميتواند منجر به اختلال در رشد جسمي و ذهني كودك شيرخوار شود.
مصرف کپور ماهیان ۲ تا ۳ بار در هفته در برنامه غذايي مادران باردار و شيرده ميتواند اثرات مثبتي در رشد جسميو ذهني جنين و نوزاد داشته باشد. نقش ديگري كه يد در سلامت انسان به عهده دارد تاثير آن در متابوليسم مواد انرژيزا است،كمبود يد موجب كاهش متابوليسم مواد انرژيزا در بدن شده و در نتيجه منجر به افزايش وزن و چاقي ميشود،يد در توليد مثل نيز مؤثر است و افراد مبتلا به گواتر ناشي از كمبود يد دچار اختلال در توليد مثل خواهند شد. مصرف ماهي کپور و ميتواند نياز انسان را به يد تامين كرده و از بروز عوارض ناشي از كمبود
يد پيشگيري كند .
تهیه و تدوین مدیر مجموعه کپور فیش مهندس آقایاری